بررسی تاثیرات شبکه های ماهواره ای برجوانان

مقدمه:

    بسیاری از دانش پژوهان، متفکران و مصلحان اجتماعی عصر حاضر را با نام های متفاوتی چون « عصر تکنیک »، « عصر ارتباطات »، « دهکده جهانی » و رهبری از راه دور نامیده اند. البته رهبری از راه دور نه تنها در مورد ماهواره ها و فضاپیماها صادق است، بلکه هدایت از مسافت دور به وسیله رسانه های گروهی در مورد انسان نیز صدق می کند. تا قرن بیستم، رهبری و ارشاد انسان رویارو و براساس ارتباط بود، در صورتی که در عصر حاضر ارتباطات یک طرفه و از راه دور صورت می گیرد. به طوری که بین شنونده و گوینده، یا بهتر بگوییم بین موثر و متاثر به طور نسبی فاصله زیادی وجود دارد. برخی معتقدند که رسانه های گروهی دارای چنان قدرتی هستند که می توانند نسلی تازه در تاریخ بشر پدید آورند، نسلی که با نسل های پیشین بسیار متفاوت است.لازرسفلد و مرتن (  Lazer seld & Merton )درتشریح این عقاید متفکران می نویسند: « وسایل ارتباط جمعی جدید ابزاری بس نیرومندند که می توان از آن در راه خیر و شر با تاثیری شگرف سود برد و چنانچه کنترل مطلوب وجود  نداشته باشد، امکان استفاده از این وسایل در راه شر بیشتر از خیر آن است .( ستوده ، 1373، ص 203)

طرح مساله

امروزه ماهواره ها به عنوان یکی از رسانه ها و ابزارهای اصلی انتقال و گسترش ارزشهای فرهنگی و اجتماعی ، در رفتار قشر نوجوان و جوانان بویژه دانشجویان و تغییر رفتار اجتماعی آنان ، نقش مهمی را ایفا می کند  از این منظر ،گسترش روز افزون ماهواره‌ها، گسترش بی‌بندوباری و به وجود آمدن فساد فراگیر در جامعه و به انحطاط کشیده شدن برخی از جوانان و گسترش روزافزون مشروبات الکلی، ایجاد گروه‌های غربی مانند: هوی‌متال‌ها، رپ‌ها و شیطان‌پرست‌ها، تمایل به مدگرایی و… همه و همه نشان از تاثیر روز افزون این شبکه های ماهواره ای بر مخاطبین خود می باشد.

در حوزه سیاسی نیز رسانه‌های غربی با استفاده از شیوه‌ها و تاکتیک‌های جنگ نرم به صورتی کاملاً حرفه‌یی، هجمه تبلیغاتی وسیعی را علیه جمهوری اسلامی آغاز کرده و با ارائه مجموعه برنامه‌های مختلف به شکلی کاملاً دقیق تلاش کردند تا با تغییر نگرش افکار عمومی بویژه نسل جوان  اهداف مورد نظر خود را القا کنند. در این پژوهش تلاش بر آن است تا با بررسی عملکرد رسانه‌های پیشتاز در این جبهه، همچون بی بی سی فارسی تشریح نموده و از سوی دیگر اهداف آنان را مورد تحلیل و ارزیابی قرار گیرد.

1-مفاهیم نظری:

1-1- بی بی سی فارسی

بشبکه فارسی ‌بی‌سی فارسی بخشی از شبکه گسترده جهانی شبکه بی‌بی‌سی به شمار می‌رود که در سال 1387 توسط وزارت خارجه انگلیس تأسیس شده است. رادیو و تلویزیون بی‌بی‌سی به عنوان یکی از دستگاه‌های سخن‌پراکنی علیه جمهوری اسلامی ایران، در راستای اهداف و سیاست‌های دولت انگلیس عمل می‌کند.

1-2-رسانه ماهواره ای

هر چند در ابتدا چنین به نظر می رسد که پیشرفت رسانه های ماهواره ای به صورت مطلق و بی قید و شرط پدیده ای مطلوب است و برای تحقق دهکده جهانی،ضرورت تام دارد حال آنکه در تجربه کوتاه و چندین ساله معلوم شد که برخی از پی آمد های سوءاین پدیده از حیث فرهنگی به شدت آسیب زاست.آلویت تافلر،نویسنده و منتقد اجتماعی،می نویسد:«تکنولوژی ملاهواره ای و دیگر رسانه های جدید، فرهنگ های ملی را از هم می پاشند و این ارتباط متقاطع،به هر حال تهدیدی است برای هویت ملی که حکومت ها برای مقاصد شخصی خود،سعی در حفظ و انتشار آن دارند»

1-3-رویکرد نامناسب به ماهواره ها:

امروزه بیشتر افراد جامعه زمان زیادی از شبانه روز را به تماشای برنامه های ماهواره ای اختصاص می دهند و همین امر سستی نظام بیشتر خانواده های ایرانی را به دنبال دارد.برخی کارشناسان معتقدند امروزه افراد جامعه وسایل ارتباط جمعی ساده؛همانند تلویزیون و یا ویدیو را جوابگوی نیازهای خود نم دانند،به همین علت همیشه به دنبال راهی هستند که با وسایل مختلف با دنیای بیرون در ارتباط باشندیک آسیب شناس اجتماعی درباره پیامد های ماهواره بر روی جوانان می گوید:«با وجود اینکه برنامه های ماهوار ه ای محتوای علمی و آموزنده نیز دارد،امروزه بیشتر جوانان ماهواره را برای استفاده از برنامه های علمی آن انتخاب نمی کنند و بیشتر تمایل به دیدن برنامه هایی دارند که آن ها را در رسانه های داخل کشور نمی یابند و در واقع به خاطر برنامه های مبتذل و مستهجن،از ماهواره استفاده می کنند که زمینه انحراف و سقوط اخلاقی در این برنامه ها برای قشر جوان بسیار زیاد است»

1-4-تاثیرات تلویزیون

    تلویزیون نشان داده است که در برانگیختن سلیقه ها بهتر از برانگیختن فعالیت های فکری یا خلاق عمل می کند . علایم کمی در دست است که نشان دهد تلویزیون باعث تعالی ذوقی افراد می شود و نگرانی هایی ابراز شده است مبنی بر اینکه تلویزیون تجاری در حال منجمد کردن در یک سطح ذوقی مبتنی بر استانداردهای رایج خود است . برخی از پژوهشگران در زمینه تلویزیون نگرانی تاثیر این وسیله بر شکل گیری ذوق و سلیقه افراد است . یک نگرانی واقعی وجود دارد که مبادا این بزرگ شدن زود رس و این تصاویر از زندگی بزرگسالان که در دسترس کودکان قرار می گیرد قبل از آنکه وی واقعا" آمادگی تمیز بین آنها را داشته باشد ، ممکن است گمراه کننده باشد و شاید کودکان را حتی تا آن میزان که از فرایند رشد وحشت کنند ، دلسرد کند. سپس تاثیر رفتاری تلویزیون مطرح می شود . این تاثیرات از آن جمله تاثیراتی هستند که بیشترین نگرانی را ایجاد کرده است ولی با این وجود ، این تاثیرات تقریبا" از همه موارد از طریق زندگی غیر تلویزیونی کودک قابل کنترل هستند     تقلید از بازیگران فیلم ها ، همزیستی و هماهنگی نوجوانان و جوانان را با بزرگسالان دشوار کرده است . تحت تاثیر افکار تلقین شده به وسیله فیلم ها ، ناسازگاری اجتماعی بروز می کند . اطفال و جوانان از لحاظ تصور و تجسم ذهنی به معیارهایی می گرایند که ساخته و پرداخته جامعه دیگر و هماهنگ با ویژگی آنان است .

    اگر جوانان پس از تماشای فیلم های عشقی و شهوت انگیز و تحریک کننده در تالار تاریک سینما دستخوش هیجانات می شوند ، و چون بطور طبیعی ارضا نمی شوند ، دچار حالت عصبی می شوند و دائما" با خود و زندگی در جنگ و ستیزند . فیلم ها برای اطفال و نوجوانان رویای شیرین می سازند و در نظر آنان مجسم تر و برتر از واقعیت جلوه می کند . هرگاه فیلم ها با توجه به عقاید و اعتقادات مذهبی ، سنن و آداب و رسوم محلی ، سطح فرهنگی ، مبانی اخلاقی و مخصوصا" گروههای سنی به دقت هدایت نشوند در بروز حالت خطرناک جرائم تاثیر خواهد داشت

2-ورود ماهواره به ایران و تاثیرات آن برجوانان

از زمانی که ماهواره وارد خانه های ایرانیان شد، طیف گسترده ای از شبکه های ماهواره ای مورد توجه و استقبال مخاطبان قرار گرفت. در ابتدا به دلیل محدود بودن شبکه های فارسی زبان، شبکه های خارجی مورد توجه بییندگان برنامه های ماهواره ای قرار داشت اما پس از مدتی با گسترش شبکه های فارسی زبان و کاهش سختگیریها نسبت به استفاده از ماهواره، این پدیده به صورت گسترده ای به خانه های ایرانیان راه یافت. هم اینک تخمین زده می شود که تعداد قابل ملاحظه ای گیرنده و دیش ماهواره ای در کشور وجود داشته باشد.تعداد شبکه های ماهواره ای فعال در جهان 17 هزار و 666 شبکه است که از این تعداد حدود سه هزار شبکه در داخل ایران با همین دیش ها و آنتن های معمولی قابل دریافت هستند.از این تعداد شبکه حدود 74 شبکه مخصوص تبلیغات مد لباس و لوازم آرایش است. با توجه به جوان بودن جمعیت کشور، علاوه بر تاثیر شبکه های ماهواره ای بر نحوه نگرش جوانان به مسایل سیاسی، ما شاهد تغییر در الگوهای فرهنگی جوانان کشور نسبت به بسیاری مسایل از جمله مدل لباس و آرایش نیزهستیم. نکته قابل توجه در زمینه تغییر دیدگاه جوانان نسبت به نوع پوشش و آرایش آنها این است که الگوهای جمعی در جامعه بشدت درحال تضعیف و فردگرایی و توجه به خود، در حال رشد است. (خبرگزاری  ایرنا: ۱۳۸۹/۹/۱۸   )

آراستگی و زیبایی ظاهرجوان امروز که مورد پسند اوست، بگونه ای متفاوت از الگوهای جمعی است که فرهنگ سنتی جامعه برای او ترسیم می کند. در جامعه به دلیل بهبود اوضاع اقتصادی مردم، ابراز وجود دربین جوانان به مثابه یک ارزش اجتماعی بسرعت درحال رشد است.یکی از دلایل پررنگ شدن این موضوع علاوه بر رفاه اقتصادی، گسترش روز افزون استفاده از ماهواره در خانواده ها می باشد. از این نکته نیز نباید غافل شد که جامعه ما یک جامعه در حال گذار است و در این میان موجی که برطبقه بالا و متوسط تاثیر می گذارد، طبقات پایین جامعه را هم متاثر می کند. مثلا ما در جوانان طبقات پایین جامعه هم میل به تغییر در نوع لباس و آرایش را مشاهده می کنیم، هر چند مسائل مالی، آنها را در ابراز این نوع کنش اجتماعی دچار محدودیت می کند.

در جامعه جوانی مثل ایران، انتخاب نوع پوشش و سبک آرایش، بی تاثیر از برنامه های ماهواره نیست. با نگاهی کوتاه به این مساله متوجه می شویم که نفوذ فرهنگ غرب آرام آرام وارد کلیه اندامهای درخت کهنسال فرهنگ ایران می شود وخود را بسرعت ناباورانه ای به عنوان بخشی از فرهنگ جامعه به جوانان عرضه می کند

3-تاریخچه فعالیت رادیو  بی بی سی فارسی

بخش فارسی رادیو بی بی سی از 8 دی ماه سال 1319 فعالیت خویش را آغاز کرد; این رادیو در زمانی راه اندازی شد که جهان درآتش جنگ جهانی دوم می سوخت و ایران با موقعیت سوق الجیشی خاص اش در کانون توجه نازی ها قرار گرفته بود. بحران ها و چند دستگی های داخلی و همچنین به هم ریختگی مناسبات با همسایگان نیز مزید این شرایط ویژه بود.سیاست خاص بی.بی.سی برخلاف بسیاری دیگر از رسانه های جهان استعماری، بیشتر در پی ظرفیت سازی در ساختار فکری جامعه هدف است تا ایجاد رویکردهای سریع رفتاری.در این گیر و دار رادیو بی.بی.سی به رقابت و مقابله با تبلیغات رادیوی آلمان نازی در ایران پرداخت و در حالیکه رسانه ای در ایران وجو نداشت و افکار عمومی به تناسب فعالیت رادیوهای بیگانه دست به دست می گشت، بی بی سی زمینه ساز سلطنت فرزند رضا شاه، به جای رضا شاه در ایران شد. از این رو بررسی عملکرد رادیو بی.بی.سی در رویدادهای شهریور 1320 قابل توجه خواهد بود. سیاست خاص بی.بی.سی برخلاف بسیاری دیگر از رسانه های جهان استعماری، مبتنی برعدم بکارگیری از روش های خطی ومستقیم در ارائه اخبار وتحلیل وتلاش برای جذب مخاطب خاص و عام بصورت همزمان است. این سیاست بیشتر در پی ظرفیت سازی در ساختار فکری جامعه هدف است تا ایجاد رویکردهای سریع رفتاری، از این منظر بی.بی.سی با وجود اینکه می توانست خیلی زودتر از تلویزیون های  فارسی زبان دیگر، راه اندازی شود،  اما ترجیح داده شد تا تلویزیون های موسوم به لس آنجلسی به آخر کار خود برسند و سپس کار خود را شروع کند. بی بی سی می خواهد مخاطبان سرخورده از ادبیات مبتذل و سخیف; و همچنین رویکردهای رادیکال و براندازانه این شبکه ها را به نفع استراتژی بلند مدت خود در اختیار بگیرد.سایت خبری بی.بی.سی نیز در سال 1379 در اولین سالهای همه گیر شدن اینترنت در ایران،  آغاز به کار کرد. اما زمان انتخاب شده برای راه اندازی تلویزیون فارسی ازسوی بی.بی.سی نیز قابل تامل است. لذا راه اندازی بی بی سی فارسی را به واقع می توان نقطه پایان شبکه های ورشکسته و بی مخاطب لس آنجلسی و نقطه آغاز یک طراحی هدفمند و جدید برای تاثیر گذاری بر افکار عمومی ایران به حساب آورد که به جای ثمرات کوتاه مدت، در جستجوی اهداف بلند مدت اما موثرتر است. .( خبرگزاری مهر، 24/10/1387 )

4--نگاهی به اهداف راه اندازی تلویزیون BBC فارسی 

با شروع فعالیت  تلویزیون فارسی بی.بی.سی سه سال اخیر، شاهد قطب بندی های جدید در جغرافیای رسانه های فارسی زبان هستیم  که بدون تردید و در نگاهی اولیه، این قطب بندی جدید برای رسانه های داخلی، هم فرصت ها و هم چالش هایی را فراهم می کند. از این منظر آرایش جدید رسانه های فارسی زبان نیازمند ساماندهی هوشمندانه آرایش رسانه ای کشور در حوزه درون مرزی مدیریت افکار عمومی از یکسو و توسعه تاثیر گذاری در حوزه برون مرزی از سوی دیگر است.

تجربه نشان داده است سیاستگذاران رسانه ای در بریتانیا، تبحر خاصی در انتخاب هدفمند استراتژی و به خصوص" زمان راه اندازی رسانه" دارند.  آنها عجله ای برای "اولین" بودن ندارند و به جای زود بازده بودن "تاثیر گذاری در بلند مدت" را نشانه می گیرند.در این میان هرچند رسانه هایی چون بی.بی.سی علاقه ای ندارند پیوندهایشان با سیاست های دولت انگلیس آشکارا بازگو شود، اما پیوند عمیق رسانه و حاکمیت دراین کشور قابل انکارنیست.  مدیران بنگاه سخن پراکنی انگلستان به مدد شاخکهای سیاسی واطلاعاتی و دیپلماتیک-که جز با کمک دولت و حاکمیت مقدر نیست-  در کشورهای مورد نظر، با شناسایی  بزنگاههای تاریخی و سیاسی، اولویت ها و نیازهای خبری مخاطبان هدف  خود را شناسایی می کنند و سپس رسانه مورد نظر را راه اندازی می کنند.( خبرگزاری مهر، 24/10/1387 )

وظیفه رسانه های مذکور ساخت و تهییج و هدایت افکار عمومی در داخل ایران برای ساقط کردن دولت منتخب مردم بود. درست همان روندی که در جریان کودتای 28 مرداد دنبال شد با این تفاوت که در آن زمان کودتا گران اصلی خواهان تمرکز قدرت در دست یک مهرۀ داخلی بودند اما در این زمان هدف آنها تضعیف هرچه بیشتر حکومت ایران و ایجاد ناامنی گسترده در کشور و زمینه سازی بر ای درگیری های داخلی و در نهایت حرکت به سمت تجزیه ایران بوده است. بدین ترتیب اهدافی که بر جنگ رسانه ای غرب علیه جمهوری اسلامی ایران مترتب است بسیار وسیع تر و خطرناکتر از برنامه های پیشین می باشد(محمدی ، مسعود؛ 1389، ص20)

با فروکش کردن اغتشاشات بعد از انتخابات سال 1388و عادی شدن روال امور، فعالیت این رسانه تا حد چشمگیری کاسته و برنامه های آن نیز بسیار معمولی و کم تأثیر شده است. این موضوع نیز حاکی از ماموریت ویژه آن در جریان انتخابات دهم می تواند باشد. سینا مطلبی، که در لندن به جنبه های پوشش کانال بی. بی. سی. نظارت دارد، گفته بود با این رسانه های جدید، ایران به کلی تغییر خواهد کرد! او که در سال 2003 از وبلاگ نویسان ایران بود، مدتی را در زندان اوین به سر برد و سپس از ایران رفت و با عده ای دیگر از روزنامه نگاران و وبلاگ نویسان اصلاح طلب در کانال بی. بی. سی. زیر نظر و تحت مدیریت راب بینون، مدیر کانال فارسی بی. بی. سی. شروع به کار کرد. با بالا گرفتن رویدادهای ایران، این کانال برنامه های خود را از 8 ساعت به 11 ساعت افزایش داد. به گفته رکسانا شاپور سخنگوی این کانال، در بحبوحۀ تظاهرات، روزانه 10 هزار ایمیل و شش ویدئو کلیپ از مردم ایران دریافت می کرده است که البته سخنی گزاف است. وبسایت این کانال در روز بعد از انتخابات 3 میلیون بیننده داشته است( البته از سراسر جهان و نه فقط از ایران). این روند در ماه های بعد از انتخابات روبه کاهش گذاشت و اعتماد مخاطبان نسبت به این رسانه به شدت کاهش پیدا کرد.(همان)

در مجموع » اهداف کاربردی BBC فارسی شامل موارد ذیل می باشد :

— 1-نقش اطلاعاتی در کلیه بحران ها و رویدادهای سیاسی ایران؛

2-ایجاد اختلافات قومی و مذهبی در ایران؛

 3- تبدیل شدن تلویزیون بی بی سی فارسی به منبع خبری برای ایرانیان دربحران های سیاسی یا اجتماعی؛

 4-نشان دادن بی طرفی وعدم جانبداری در رویدادهای داخلی ایران در حوضه های مختلف؛

 5-تلاش برای جذب مخاطبان تحصیلکرده جامعه ایران و جوانان؛ (سعیدی، مجتبی،1389، ص3)

5-ابزارهای تاثیر گذاری بی بی سی فارسی بر جوانان ایران

5-1-استخدام خبرنگاران داخلی جهت تاثیر گذاری   

مدیریان و سیاست گذاران بی بی سی  فارسی در استخدام خبرنگاران داخلی عمدتا داخل کشور در سطوح مدیریتی و خبری شبکه خود اهداف متفاوتی چون؛ تاثیر گذاری بر قشرهای مختلفی از مخاطبین خه عمدتا جوان هستند را دنبال می کنند از افرادی دارای پایگاه دینی یا منتسب به اشخاص مهم  چون؛ پونه قدوسی – که برادر زاده شهید محراب آیت الله علی قدوسی- می باشد؛ یا از قشرهای تحصیل کرده دانشگاهی داخل کشور مثل نیما اکبر پور که دانش آموخته دانشگاه  آزاد واحد لاهیجان می باشد یا از اشخاص جوان و فعال در برخی شاخه های هنری چون فرزاد بلور که مجری برنامه های هنری و پوشش دهنده اخبار شبکه های تولید موسیقی زیر زمینی در ایران می باشد، استفاده می کنند تا جوانان داخل کشور هریک باتوجه به حوزه علائق خود حدااقل بسوی یکی از برنامه های این شبکه سوق پیدا کند

در این راستا در ارتباط با  پونه قدوسی- یکی از دیگر مجریان این تلویزیون - ،باید گفت که  وی متولد ایران و از خانواده ای مذهبی و بردارزاده شهید محراب آیت الله علی قدوسی است. علت استخدام چنین فردی برای مجری گری برنامه های این تلویزیون بی تردید با هدف تأثیرگذاری حداکثری بر هر نوع مخاطب و ایجاد این ذهنیت بوده است که همکاری با چنین رسانه ای قبیح نیست. وی در بخش فارسی بی. بی. سی. به همراه سیاوش اردلان و ستار سعیدی یکی از مجریان برنامه « نوبت شما» است.(مسعود محمدی، 1389، 29)

در ارزیابی از انتخاب این گوینده و مجری جوان در این شبکه خبری باید گفت که  مدیریت شکبه بی بی سی جدا از هدف جذب بسیاری از مخاطبین  با گرایش های مذهبی سعی در القای این مفهوم به مخاطبین بخصوص جوانان دارد که این شبکه همزمان با حفظ سیاسی بی طرفی در وقایع ، شبکه ای برای همه طیف هاو گروههای اعتقادی و مذهبی می باشد و به تعبیر دیگر مخاطبین این شبکه شامل :جوانان متدین،دینی ، با گرایشات مختلف اسلامی  تا جوانان لائیک ،سکولار و ..می باشد

فرناز قاضی زاده، دیگر کارمند این تلویزیون، در ایران در چندین روزنامه با نام های نشاط، یاس نو، و هفته نامۀ زن فعالیت می کرد. او در سال 2000 به عنوان مجری در تلویزیون ایران در یک برنامه علمی نیز حضور داشت. در سال 2003 وی همراه با خانواده اش به هلند مهاجرت کرد و در آن جا به فعالیت در سایت روز آنلاین، یک سایت ضد انقلابی و ضد ایرانی، مشغول شد. او در سال 2003 به عنوان خبرنگار در رادیو بی. بی. سی. منصوب شد و همچنین به تولید برنامه هایی مانند صدای شما و روز هفتم دست زد.(همان،30)

سیما علی نژاد، فرزند سیروس علی نژاد( از روزنامه نگاران با سابقه ایران) است که در تلویزیون بی. بی. سی. علیه ایران مشغول به فعالیت است، حرفه خبرنگاری رادر سال 1990 با فعالیت در چندین روزنامه و مجله در ایران آغاز کرد. او در سال 1993 به عنوان خبرنگار و مجری به رادیو فارسی بی. بی. سی. پیوست و همچنین به عنوان ویراستار و سازندۀ برنامه های مستند در رادیو بی. بی. سی. پیوست و همچنین به عنوان ویراستار و سازنده برنامه های مستند در رادیو بی. بی. سی. مشغول به کار شد. او بعدها مسئولیت ادیتوری سایت بی. بی. سی. فارسی را نیز بر عهده گرفت. در سال 2002 علی نژاد از طرف بی. بی. سی. به افغانستان برده شد تا به تربیت خبرنگاران افغان بپردازد و بعد از دو سال به لندن برگشت. سیاوش اردلان روزنامه نگار نیز در بخش فارسی بی. بی. سی. فعالیت می کند. وی مدت زیادی با رادیو فردا کار می کرد اما سپس در بخش فارسی بی. بی. سی. مشغول به کار شد. وی به همراه پونه قدوسی و ستار سعیدی یکی از مجریان برنامه « نوبت شما» است.

 از دیگر خبرنگاران جوان جذب شده در این شبکه باید به لاراپطروسیان که از مهره های نسبتاً مهم در تلویزیون بی. بی. سی. فارسی است، اشاره کرد وی در چهار سال اخیر به تهران سفر کرد و به همراه جمعی دیگر هدایت و به اصلاح آموزش روزنامه نگاران ایرانی را در دوره های تحت پوشش سازمان ملل برعهده داشته است و اکنون در این تلویزیون در میز سردبیری حتی بالاتر رسانه ای سایت بی. بی. سی. از جمله مسئولیت های قبلی اوست . مسعود محمدی، 1389، 31)

5-2- هدف قرار دادن قشرهای خاصی از جوانان

یکی از سیاستهای مدیریتی این شبکه تاثیر گذاری بر قشرهای خاصی از جوانان ، مثل ورزشکاران، گروههای غیر قانونی و تولید موسیقی زیر زمینی،و دانشجویان می باشد که مورد اخیر از اهمیت بیشتری برای این رسانه برخوردار است.به عنوان مثال در جریان وقایع بعد از  انتخابات  ریاست جمهوری ایران در سال 1388برای نشان دادن فاصله بین نظام و دانشجویان، سعی در القای این مفهوم به مخاطبین می باشد که قشر دانشجو خود را جدا از نظام می بیند و تعریف می کند:

« توقعات دانشجویان منقد کم نیست؛ از استقلال دانشگاه ها تا باز نگگری  در وضع دانشجوبانی که زندانی شدند – ستاره دار شدند یا محروم از تحصیل  یا آزادی تشکل های  دانشجویی یا نشریات دانشجویی یکی از مهمترین  خواست ها هم داشتن صلاحیت علمی با عنوان معیار راهیابی به دانشگاه است بخشی  از مطالبات  هم در اعتراض به شرط و شروط تحصیلی دست و پا گیر برای اکثریت دانشجویان  یعنی دخترانن است  مثلا مقرراتی  که در خوابگاهها برای دخترات وجود دارد . محدودیت هایی که بر سر راه فعالیت های علمی و فلرهنگی  آنان است و سخت گیری هایی که در مورد پوشش دختران به اجرا در می آید از همه مهمتر وض          عیت  تحصیلی آنها طرح هایی است که تحصیل زنان را در رشته های مختلف ممنوعذ یا محدود کرده است از جمله  تفکیک جنسیتی ، سهمیه بندی جنسیتی ف بومی گزینی.» (شبکه بی بی سی فارسی- مریم انصاری- 8/2/1388 )

6- مجموعه برنامه های بی بی سی  فارسی که بخشی از مخاطبین آنها جوانان می باشند

6-1- برنامه کلیک

اهداف آشکار این برنامه : آشنا سازی مخاطبان جوان آن با علوم و فنون روز، انتقال اطلاعات مربوط به تکنولوژی های نوین و در راس آنها رایانه ، انواع نرم افزار، اینترنت و استفاده گسترده از آن ، موبایل و کارکردهای آن و...
 اهداف پنهان : آموزش روشهای انتقال و تبادل اطلاعات توسط تکنولوژی های نوین ، آموزش و ارتقاء مهارت در بهره برداری از موبایل و تصویر برداری آماتوری و انتقال آنها به مقصد های دلخواه ، آموزش مهارت های فیلتر شکنی در اینترنت و ورود به سایت های مسدود شده، آموزش مهارت در بدست آوردن فیلمها ، موسیقی ها و سایر موارد صوتی تصویری که در غرب ترویج می شود و...(مجتبی مسعودی، 1389، 11)

6-2-برنامه نوبت شما

اهداف آشکار: انتقال احساس ارزش و شخصیت به مخاطبان، القای عمیق مخاطب مداری، القای بی طرفی رسانه، بررسی واقع بینانه وقایع مختلف فرهنگی اجتماعی، القای برتری و قدرت رسانه ای خود و...
اهداف پنهان : تخلیه اطلاعات مردمی و شناسایی کیفیت و تلقی های اجتماعی ، القا و انتقال اهداف و مقاصد خود به صورتی بی واسطه به مخاطبان جوان ، طراحی سوال و موضوعاتی که مبنای ذهنی در بسیاری از مخاطبان جوان ندارد، حریم شکنی و حرمت شکنی و...(همان،11)

6-3- برنامه امروزی ها

اهداف آشکار: انتقال اطلاعات روز دنیا به جوانان، ایجاد زمینه های  شور و نشاط در جوانان ، آموزش زندگی مدرن و متجدد به جوانان، القای احساس تشخص و ارزش به جوانان ، ارزش گذاری به آزادی های فردی و...
اهداف پنهان : تغییر تدریجی فرهنگ و باورهای جوانان ، توسعه خاموش و زیر پوستی فساد  و بی بند و باری ، تحریک جوانان به شورش فرهنگی و زیر پا گذاشتن آداب و رسوم و سنتهای بومی و...(همان،12)

6-4- برنامه به عبارت دیگر

اهداف آشکار : برگزیدن کسانی که در جمهوری اسلامی ایران اجازه یا فرصتی برای سخن گفتن ندارند ، پرداختن به واقیت های پشت پرده نظام جمهوری اسلامی با تمرکز در بستر تاریخ ، علنی کردن پشیمانی و تلقی های افراد به تاریخ پیوسته و مطالعه استنادی و اقناعی در جهت اهداف مشخص و ...
اهداف پنهان  باز آفرینی چهره های از یاد رفته و به تاریخ پیوسته فرهنگی ، سیاسی و... برای مخاطبان به ویژه جوانان و نسل حاضر ، باز خوانی افکار اشخاصی ویژه شامل فراریان ، معاندین ، فرقه گرایان منحط و ...

6-5- برنامه صفحه 2

اهداف آشکار : بحث و میزگردهای آزاد  در خصوص موضوعات متنوع، ایجاد شناخت آزادانه از فرایندهای اجتماعی ، سیاسی ،  فرهنگی، بهرمندی مخاطبان از اطلاعات روز و بدون سانسور و...
اهداف پنهان : اقناع مخاطبان نسبت به اهداف و باورهای از پیش طراحی شده ، القای جو سانسور و محدودیت در کشور و لزوم توجه به نقاط هدف مورد نظر ، باورمند کردن بخش زیادی از گروه روشنفکر به اهداف از پیش هدایت شده(همان،13)

نتیجه گیری :

          باتوجه به یافته های تحقیق در ارتباط با ابزارهای تاثیر گگذار شبکه رسانه ای  بی بی سی فارسی بر مخاطبین خود بویژه جوانان در داخل کشور باید گفت که این رسانه با توجه به تعریف حوزه وظایف خود یعنی حرکت در راستای  سیاست های غرب علیه کشورمان از راهکارهای متلف و همچنین از حوزه های مختلف جهت تحت تاثیر گذاری بر جوانان استفاده می کند. در حوزه خبری از جذب جوانان تحصیلکرده و  داخلی جهت امور خبری و پرسنلی تا پخش برنامه هایی با محتوای ورزشی، هنری ، موسیقی زیر زمینی و ایجاد و پخش برنامه های گفت و شنود روزانه و ثابت تحت عنوان  "نوبت شما" جهت تاثیر گذاری بر طیف های مختلفی از جوانان با افکار و نگرش های مختلف بهره می برد  همچنین این رسانه با در اختیار داشتن ابزارهای رسانه ای وکمکی دیگر خود همچون رادیو بی بی سی فارسی و وب سایت خبری خود در حوزه سیاسی و فرهنگی نیز سعی در تاثیر گذاری بر قشرهای مختلفی از جوانان بخصوص دانشجویان دارد این امر بویژه در عرصه انتخابات  اخیر و مواقع حساس از سوی این رسانه و در قالب دعوت از دانشجویان برای آشوب و هرج و مرج و نافرمانی مدنی صورت می گیرد که جا دارد مسئولین امر با حساسیت بیشتری  اقدامات این رسانه را رصد و از تهدیدات احتمالی آن بر علیه امنیت ملی کشور جلوگیری نمایند.

منابع و ماخذ:

1- خبرگزاری مهر:نگاهی به اهداف راه اندازی تلویزیون BBC فارسی  :24/10/1387

 2- مسعود محمدی، ارزیابی و تحلیل عملیات رسانه ای غرب علیه جمهور ی اسلامی، مروری بر بی بی سی فارسی(BBC Farsi)، دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها، 1389

3- مسعود محمدی، ارزیابی و تحلیل عملیات رسانه ای غرب علیه جمهور ی اسلامی، مروری بر« صدای آمریکا(VOA)»، دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها، 1389

4- مجتبی سعیدی؛ اطلاعاتی در مورد بی بی سی فارسی،1389

 5-  خبرگزاری  ایرنا:  تاثیر ماهواره بر پوشش جوان ایرانی: ۱۳۸۹/۹/۱۸

6-ستوده هدایت الله، مقدمه بر آسیب شناسی اجتماعی، نشر آوای نور، سال 1373 ،